「循環資源の国際移動」の編集履歴(バックアップ)一覧はこちら

循環資源の国際移動 - (2006/05/23 (火) 11:04:20) の最新版との変更点

追加された行は緑色になります。

削除された行は赤色になります。

<p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> 循環資源の国際移動</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span lang="EN-US"><font face= "Century">作成:野瀬光弘(5月23日)</font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"></p> <h2 class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> <br> 1.アジア各国の経済成長</span></h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  アジア地域では、昭和</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">40</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から</span><span lang="EN-US"><font face="Century">30</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年以上にもわたって、世界の他の地域よりも高い経済成長を続けてきた。図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示したように、東アジアでは日本に比べて中国、韓国ともおおむね高い経済成長率を維持している。他にもインドネシア、マレーシア、タイなどの東南アジア諸国での経済成長が特に高くなっており、「アジアの奇跡」とも呼ばれている。平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">9</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から</span><span lang="EN-US"><font face="Century">11</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年にかけて、韓国やタイなどで通貨危機が起り、一時的にマイナス成長となったものの、その後は</span><span lang="EN-US"><font face="Century">V</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">字回復をして、安定的な成長が続いている。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  こうした経済成長は、途上国によくみられる一次産品の生産から、付加価値の大きな製造業、サービス業への産業転換が進んできたことが大きな理由となっている。この地域の労働賃金が安いこともあり、海外の企業が東アジア地域に生産拠点を移転し、世界の主要な工業生産地となっている。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  日本からも、昭和</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">60</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年代の円高の進展を受けて、アジア諸国への生産拠点の移転が盛んになってきた。図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示すように、日本企業の現地法人数は、アジア地域において急速に増加している。平成に入ってからは、中国の市場経済への移行を受けて、特に中国の現地法人数の伸びが著しくなっている。製造業における海外生産比率も、図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示すように年々増加している。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  図</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">4(<strong>省略</strong>)</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示したように、昭和</span><span lang="EN-US"><font face="Century">56</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">13</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年の各時点における東アジアの貿易額をみると、中国、香港、日本、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">NIEs</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">ASEAN4</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">(マレーシア、タイ、インドネシア、フィリピン)の間はいずれも増大の一途をたどり、総額は</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1,043</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドルから、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3,331</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">7,029</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドルへと</span><span lang="EN-US"><font face="Century">20</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年で約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">7</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍となった。</span><span lang="EN-US"><font face="Century">20</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年で日本の輸出は約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">6</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">51</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">309</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、輸入は約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">10</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">47</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">450</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)となった。日本と</span><span lang="EN-US"><font face="Century">NIEs</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">との貿易は昭和</span><span lang="EN-US"><font face="Century">56</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年で急速に拡大し、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">ASEAN4</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">との関係も同様に着実な増加傾向がみられる。また、日本と中国との貿易は、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">13</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年にかけて急増している。</span></p> <p class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  同地域間における一般機械と電気機械の貿易量の推移を図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">5(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示す。平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年に比べて平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">12</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年には、日本による一般機械と電気機械の輸入のうち、中国からはそれぞれ約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">32</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">32</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">58</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">58</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">NIEs</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">からはそれぞれ約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">5.7</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">18</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">103</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2.7</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">40</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">106</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">ASEAN4</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">からはそれぞれ約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">12</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">5</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">60</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">9</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">11</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">97</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)といずれも増加が著しい。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  この背景としては、日本から東アジア、東南アジア諸国に生産拠点が移転することで、部品や製品の形での輸入が増えたことがあげられる。<br> </span></p> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt" align="left"></h2> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt" align="left">2.アジア各国の循環資源の輸出入状況</h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  アジア主要国における平成</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">15</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年の再生資源の純輸出量を表</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示す</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。値がプラスとなっているのは輸入より輸出が大きい状態、マイナスは輸入のほうが大きい状態を示している。日本は、アルミを除いて純輸出国となっている。韓国、台湾、中国をはじめ、アジア諸国は概ね再生資源の順輸入国となっている。日本以外にも、ヨーロッパ等からも循環資源を輸入している。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  中国は、鉛以外のいずれの品目でも純輸入量が最も大きくなっており、アジア最大の再生資源需要国となっている。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  日本からのアジア地域への循環資源の輸出量は、いずれも近年増加している。急増した代表的な品目としてはプラスチックくずがあげられる。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  プラスチックくずについては、平成</span><span lang= "EN-US"><font face="Century">9</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年以降増加を続けており、以前は香港への輸出割合が多かったが、それ以上に中国への輸出が急増している(図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">5・・・<strong>省略</strong></font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">)。なお、図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">6(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示すように、香港経由で中国へ輸出されている分が多く、実質的には大部分が中国で消費されているものと推計される。日本からのプラスチックくずの輸出量は、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">16</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年には</span><span lang="EN-US"><font face="Century">85</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">万トンにのぼり、中国向けが減少した代わりに香港が急増した</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。</span></p> <p class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 34.2pt; TEXT-INDENT: -34.2pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.0pt"> </p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt; TEXT-INDENT: 0.05pt"> <span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  日本からの廃プラスチックのフローについてみると、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">15</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年には、日本の廃プラスチック総排出量</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1,001</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">万トンに対して、マテリアルリサイクルされた量(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">164</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">万トン)のうち、輸出によるものが</span><span lang="EN-US"><font face="Century">68</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">万トンと約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">分の</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">を占めるに至っている</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。リサイクルが海外への依存を強めている傾向がうかがえる。</span></p> <div style="mso-element: endnote-list"> <div id="edn1" style="mso-element: endnote"> <p class="MsoEndnoteText" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  古紙についても同様に輸出が増加した(図</span><span lang= "EN-US"><font face= "Century">7・・・<strong>省略</strong></font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">)。特に、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">8</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から</span><span lang="EN-US"><font face="Century">9</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年にかけて、同</span><span lang="EN-US"><font face="Century">12</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から</span><span lang="EN-US"><font face="Century">13</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年にかけての台湾、中国、タイへの輸出増加が著しい</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。こうした海外の需要に支えられて、だぶつきがちであった古紙も循環するようになり、古紙回収価格も一時的に上昇した。</span></p> <p class="MsoEndnoteText" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"></p> </div> </div> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> <span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> 3.循環資源の流動拡大の要因</span></h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  国際流動が拡大している背景としては、大きく下記の</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">つに整理することができる。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> ①アジア各国の経済成長に伴い、天然資源より安価な原料として、循環資源の需要が拡大したことがあげられる。石油や金属などの資源は、中国をはじめとする新興工業国における消費が急増していることを受けて、近年価格は上昇傾向にある。こうした価格上昇も受けて、より安い循環資源を受入れる流れとなっている。日本国内では、人件費がかかったり、環境対策等に多くの投資がかかることから逆有償となっているものでも、こうした国では有償として取引きがされている。図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">8(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示したペットボトルの例に見るように、国内では無価物つまり逆有償となるのものが、海外では有価物となるため、一般的な輸出とともに不法輸出の要因となっている</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。</span></p> <p class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </p> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"> ②日本などの輸出側の事情として、廃棄物の適正処理の観点から資源回収が進められたことがあげられる。容器包装リサイクル法などを通じて、回収される品目は増加しており、それらが量的にまとまって集まるようになっており、国内の市場で回しきれなくなっている。古紙などは、中国への輸出が拡大した平成<span lang="EN-US"><font face="Century">14</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年以前には、国内でだぶついており、逆有償に近い状態であったが、中国への輸出が増大するにつれ、有価での取引がなされるようになっている。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"></p> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"> ③国内産業の空洞化があげられる。日本のメーカーでも、組み立て工程をアジアに移転する事例が多く、部品等も現地で生産・調達することとなる。この製品が日本に輸入され廃棄された場合には、国内では製造工程がないために、同じ製品に利用する場合には、移転先に輸出して利用する必要がでてくる。</p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  ブラウン管テレビは、家電リサイクル法の対象であり、フロントパネルに使われている鉛ガラスもリサイクルすることが求められるが、回収された鉛ガラスはブラウン管テレビ以外には用途はなく、海外に輸出せざるをえない。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  また逆に、海外のリサイクル・廃棄物処理の体制が未整備であることから、海外の工場で発生した廃棄物の一部を日本に輸入して処理するケースも出てきている。</span></p> <p class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </p> <div style="mso-element: endnote-list"> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </h2> <<strong>参考文献・ホームページ</strong>></div> <div style="mso-element: endnote-list">(1)<span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">小島道一(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2005</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">)アジアにおける循環資源貿易.アジア経済研究所,</span><span lang="EN-US"><font face="Century">183p</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">.</span></div> <div style="mso-element: endnote-list"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> (2)</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">http://www.meti.go.jp/policy/recycle/main/admin_info/committee/d/18/youri18_ap06-1.pdf</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">(経済産業省ホームページ)</span></div> <div style="mso-element: endnote-list"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> (3)</span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">プラスチック処理促進協会:プラスチック製品の生産・廃棄・再資源化・処理処分の状況</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2003</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年版</span></div> <div style="mso-element: endnote-list"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> (4)</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">http://www.meti.go.jp/policy/recycle/main/3r_policy/policy/pdf/grobal/ref_12.pdf</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">(経済産業省ホームページ)</span></div> <div style="mso-element: endnote-list"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> (5)</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">http://eco.goo.ne.jp/business/csr/global/clm26.html</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">(「寺園淳「日本から中国へ 循環資源の越境移動」環境</span><span lang="EN-US"><font face="Century">goo</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">ホームページ」</span></div>
<p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> 循環資源の国際移動</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span lang="EN-US"><font face= "Century">作成:野瀬光弘(5月23日)</font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"></p> <h2 class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> <br> 1.アジア各国の経済成長</span></h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  アジア地域では、昭和</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">40</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から</span><span lang="EN-US"><font face="Century">30</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年以上にもわたって、世界の他の地域よりも高い経済成長を続けてきた。図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示したように、東アジアでは日本に比べて中国、韓国ともおおむね高い経済成長率を維持している。他にもインドネシア、マレーシア、タイなどの東南アジア諸国での経済成長が特に高くなっており、「アジアの奇跡」とも呼ばれている。平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">9</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から</span><span lang="EN-US"><font face="Century">11</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年にかけて、韓国やタイなどで通貨危機が起り、一時的にマイナス成長となったものの、その後は</span><span lang="EN-US"><font face="Century">V</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">字回復をして、安定的な成長が続いている。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  こうした経済成長は、途上国によくみられる一次産品の生産から、付加価値の大きな製造業、サービス業への産業転換が進んできたことが大きな理由となっている。この地域の労働賃金が安いこともあり、海外の企業が東アジア地域に生産拠点を移転し、世界の主要な工業生産地となっている。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  日本からも、昭和</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">60</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年代の円高の進展を受けて、アジア諸国への生産拠点の移転が盛んになってきた。図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示すように、日本企業の現地法人数は、アジア地域において急速に増加している。平成に入ってからは、中国の市場経済への移行を受けて、特に中国の現地法人数の伸びが著しくなっている。製造業における海外生産比率も、図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示すように年々増加している。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  図</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">4(<strong>省略</strong>)</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示したように、昭和</span><span lang="EN-US"><font face="Century">56</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">13</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年の各時点における東アジアの貿易額をみると、中国、香港、日本、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">NIEs</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">ASEAN4</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">(マレーシア、タイ、インドネシア、フィリピン)の間はいずれも増大の一途をたどり、総額は</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1,043</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドルから、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3,331</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">7,029</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドルへと</span><span lang="EN-US"><font face="Century">20</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年で約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">7</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍となった。</span><span lang="EN-US"><font face="Century">20</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年で日本の輸出は約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">6</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">51</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">309</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、輸入は約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">10</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">47</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">450</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)となった。日本と</span><span lang="EN-US"><font face="Century">NIEs</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">との貿易は昭和</span><span lang="EN-US"><font face="Century">56</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年で急速に拡大し、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">ASEAN4</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">との関係も同様に着実な増加傾向がみられる。また、日本と中国との貿易は、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">13</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年にかけて急増している。</span></p> <p class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  同地域間における一般機械と電気機械の貿易量の推移を図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">5(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示す。平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年に比べて平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">12</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年には、日本による一般機械と電気機械の輸入のうち、中国からはそれぞれ約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">32</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">32</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">58</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">58</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">NIEs</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">からはそれぞれ約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">5.7</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">18</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">103</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2.7</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">40</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">106</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、</span><span lang="EN-US"><font face="Century">ASEAN4</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">からはそれぞれ約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">12</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">5</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">60</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)、約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">9</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">倍(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">11</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル→</span><span lang="EN-US"><font face="Century">97</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">億ドル)といずれも増加が著しい。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  この背景としては、日本から東アジア、東南アジア諸国に生産拠点が移転することで、部品や製品の形での輸入が増えたことがあげられる。<span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"><br> </span><br></span></p> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt" align="left"></h2> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt" align="left">2.アジア各国の循環資源の輸出入状況</h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  アジア主要国における平成</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">15</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年の再生資源の純輸出量を表</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示す</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。値がプラスとなっているのは輸入より輸出が大きい状態、マイナスは輸入のほうが大きい状態を示している。日本は、アルミを除いて純輸出国となっている。韓国、台湾、中国をはじめ、アジア諸国は概ね再生資源の順輸入国となっている。日本以外にも、ヨーロッパ等からも循環資源を輸入している。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  中国は、鉛以外のいずれの品目でも純輸入量が最も大きくなっており、アジア最大の再生資源需要国となっている。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  日本からのアジア地域への循環資源の輸出量は、いずれも近年増加している。急増した代表的な品目としてはプラスチックくずがあげられる。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  プラスチックくずについては、平成</span><span lang= "EN-US"><font face="Century">9</font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年以降増加を続けており、以前は香港への輸出割合が多かったが、それ以上に中国への輸出が急増している(図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">5・・・<strong>省略</strong></font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">)。なお、図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">6(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示すように、香港経由で中国へ輸出されている分が多く、実質的には大部分が中国で消費されているものと推計される。日本からのプラスチックくずの輸出量は、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">16</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年には</span><span lang="EN-US"><font face="Century">85</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">万トンにのぼり、中国向けが減少した代わりに香港が急増した</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。</span></p> <p class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 34.2pt; TEXT-INDENT: -34.2pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.0pt"> </p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt; TEXT-INDENT: 0.05pt"> <span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  日本からの廃プラスチックのフローについてみると、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">15</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年には、日本の廃プラスチック総排出量</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1,001</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">万トンに対して、マテリアルリサイクルされた量(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">164</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">万トン)のうち、輸出によるものが</span><span lang="EN-US"><font face="Century">68</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">万トンと約</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">分の</span><span lang="EN-US"><font face="Century">1</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">を占めるに至っている</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。リサイクルが海外への依存を強めている傾向がうかがえる。</span></p> <div style="mso-element: endnote-list"> <div id="edn1" style="mso-element: endnote"> <p class="MsoEndnoteText" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  古紙についても同様に輸出が増加した(図</span><span lang= "EN-US"><font face= "Century">7・・・<strong>省略</strong></font></span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">)。特に、平成</span><span lang="EN-US"><font face="Century">8</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から</span><span lang="EN-US"><font face="Century">9</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年にかけて、同</span><span lang="EN-US"><font face="Century">12</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年から</span><span lang="EN-US"><font face="Century">13</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年にかけての台湾、中国、タイへの輸出増加が著しい</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。こうした海外の需要に支えられて、だぶつきがちであった古紙も循環するようになり、古紙回収価格も一時的に上昇した。<span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"><br> </span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"><br> </span></span></p> <p class="MsoEndnoteText" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"></p> </div> </div> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> <span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> 3.循環資源の流動拡大の要因</span></h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  国際流動が拡大している背景としては、大きく下記の</span><span lang="EN-US"><font face="Century">3</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">つに整理することができる。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> ①アジア各国の経済成長に伴い、天然資源より安価な原料として、循環資源の需要が拡大したことがあげられる。石油や金属などの資源は、中国をはじめとする新興工業国における消費が急増していることを受けて、近年価格は上昇傾向にある。こうした価格上昇も受けて、より安い循環資源を受入れる流れとなっている。日本国内では、人件費がかかったり、環境対策等に多くの投資がかかることから逆有償となっているものでも、こうした国では有償として取引きがされている。図</span><span lang="EN-US"><font face="Century">8(<strong>省略</strong>)</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">に示したペットボトルの例に見るように、国内では無価物つまり逆有償となるのものが、海外では有価物となるため、一般的な輸出とともに不法輸出の要因となっている</span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">。</span></p> <p class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </p> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"> ②日本などの輸出側の事情として、廃棄物の適正処理の観点から資源回収が進められたことがあげられる。容器包装リサイクル法などを通じて、回収される品目は増加しており、それらが量的にまとまって集まるようになっており、国内の市場で回しきれなくなっている。古紙などは、中国への輸出が拡大した平成<span lang="EN-US"><font face="Century">14</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年以前には、国内でだぶついており、逆有償に近い状態であったが、中国への輸出が増大するにつれ、有価での取引がなされるようになっている。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"></p> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </h2> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"> ③国内産業の空洞化があげられる。日本のメーカーでも、組み立て工程をアジアに移転する事例が多く、部品等も現地で生産・調達することとなる。この製品が日本に輸入され廃棄された場合には、国内では製造工程がないために、同じ製品に利用する場合には、移転先に輸出して利用する必要がでてくる。</p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  ブラウン管テレビは、家電リサイクル法の対象であり、フロントパネルに使われている鉛ガラスもリサイクルすることが求められるが、回収された鉛ガラスはブラウン管テレビ以外には用途はなく、海外に輸出せざるをえない。</span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0mm 0mm 0pt 0.1pt"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">  また逆に、海外のリサイクル・廃棄物処理の体制が未整備であることから、海外の工場で発生した廃棄物の一部を日本に輸入して処理するケースも出てきている。<span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"><br> </span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"><br> </span></span></p> <p class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </p> <div style="mso-element: endnote-list"> <h2 class="MsoNormal" style= "MARGIN: 0mm 0mm 0pt 35.9pt; TEXT-INDENT: -35.9pt; mso-char-indent-count: -3.42; mso-char-indent-size: 10.45pt"> </h2> <<strong>参考文献・ホームページ</strong>></div> <div style="mso-element: endnote-list">(1)<span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">小島道一(</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2005</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">)アジアにおける循環資源貿易.アジア経済研究所,</span><span lang="EN-US"><font face="Century">183p</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">.</span></div> <div style="mso-element: endnote-list"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> (2)</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">http://www.meti.go.jp/policy/recycle/main/admin_info/committee/d/18/youri18_ap06-1.pdf</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">(経済産業省ホームページ)</span></div> <div style="mso-element: endnote-list"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> (3)</span><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">プラスチック処理促進協会:プラスチック製品の生産・廃棄・再資源化・処理処分の状況</span><span lang="EN-US"><font face="Century">2003</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">年版</span></div> <div style="mso-element: endnote-list"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> (4)</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">http://www.meti.go.jp/policy/recycle/main/3r_policy/policy/pdf/grobal/ref_12.pdf</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">(経済産業省ホームページ)</span></div> <div style="mso-element: endnote-list"><span style= "FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century"> (5)</span><span lang="EN-US"><font face= "Century">http://eco.goo.ne.jp/business/csr/global/clm26.html</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">(「寺園淳「日本から中国へ 循環資源の越境移動」環境</span><span lang="EN-US"><font face="Century">goo</font></span><span style="FONT-FAMILY: 'MS 明朝'; mso-ascii-font-family: Century; mso-hansi-font-family: Century">ホームページ」</span></div>

表示オプション

横に並べて表示:
変化行の前後のみ表示: